Şu
küçücük dünyadan her dakika, her saniye bir sürü ses
yükseliyor, dağılıyor şu uçsuz bucaksız koca evrene... Sesler
o kadar yüksek, o kadar fazla ki duyamıyoruz derinlerimizdeki bizin
sesini... Ne kadar çok, aslında bir o kadar da azız.. Hep
sorularımız var, dünyaya, insanlığa, kendimize… ve tabii ki
hiç alamadığımız cevaplar: Nedir insan? Nedir kadın ya da
erkek? Nedir şu hiç cevabını bulamadığımız insanlık?
Herkesin her şeye söyleyecek sözü, tavrı, kuralları,
bağrışları, zaman zaman hiddeti, zaman zamansa küçücük bir
çocuğun, savaşın ortasındaki şaşkın bakışlarında
kayboluşları var. Ama ne gariptir ki, savaşı çıkaran da biz,
savaşı bitirip barış tohumlarını eken de...
İşte
bugün sizi, silahla, bombayla tünelin sonundaki karanlık
olanlarla; sanatla, fikirle, sevgiyle ışık olanların yaşadığı
bir coğrafyaya, Suriye`ye, yani iyinin ve kötünün derin
çizgilerle çizildiği, başımızı kaldırdığımızda çok da
uzakta olmayan ama bir o kadar da uzak olan o coğrafyaya götürmek
ve bir dostumla, Issa Touma ile tanıştırmak istiyorum.
Issa,
Halep merkezli bir fotoğraf sanatçısı ve küratör, ama dünya
basını onu önemli başkentlerde yaptığı cesur konuşmalarla,
Londra`daki Victoria&Albert Müzesi`nde olmak üzere birçok
uluslararası koleksiyonda yer alan çalışmaları ve uzun yıllardır
devam ettirdiği kurucusu olduğu „Halep Fotoğraf Festivali“ ile
tanıyor. Ne yazık ki bazı coğrafyalarda, Sanat, sadece savaş
sırasında değil, savaştan önce de ve bir gün barış o
topraklara uğrasa da her zaman zor olandır. Ama belki de barış
tam da bu noktada başlıyordur, zor olanı başardığınızda.
İşte! Issa da savaştan önce birçok zorlukla karşılaşmış
olsa da savaşın getirdikleri içinde, ülkesini terk etmeden,
halkını, her gün karşılaştıkları „ölüme“ alışmalarını
engellemek, en önemlisi de herkesin hakkı olan Barışın kardeşi
Sanat ile buluşturuyor, Sanatın olduğu yerde savaştan söz
edilemeyeceğini en iyi bilenlerden biri olarak.
Ve
tabii ki KADINLAR...
Ne
güzel şeydir kadın olmak, sevmek, sevgiyi içinde büyütmek, emek
vermek: kendine, tüm dünyaya ve ne kötü şeydir kadının, kendi
içinde büyüttüğü, emek verdiğinin nefretinde ilk feda edilen
olması. Mesela; Arap Suriyeli, Sünni Müslüman Dima ya da Ermeni
Suriyeli, Ortodoks Laure ya da Kürt Suriyeli, Yezidi Zanous ve
birçokları gibi İNSAN olduğu unutulup, her seferinde etnik
kökeni, dini inanışı en çok da KADIN olduğu hatırlanan,
hatırlandığı için de kısıtlanan, dövülen, hor görülen,
öldürülen... Nitekim 26 Nisan 2015 tarihinde Halep`te büyük
saldırı açıklandığında Dima, Laure, Zanous gibi birçok kadın,
etnik kökenlerine göre yetkililerce belirlenmiş kıyafetler
içerisinde, Issa`nın 2012 yılında, gençlerin sanat için özgür
alan bulmaları için açtığı, „Le Pont Galeri“`ye sığınmış,
bir parça da olsa hala içlerinde barındırdıkları özgürlüğe
duydukları umut ve hiçbir zaman yanlarından eksik olmayan
korkularıyla... Saldırılar sürerken ise Issa, galerisine sığınan
bu kadınların kriz boyunca yaşadıklarını, dayanışmalarını,
korkularını, umutlarını, hayallerini... kayıt altına almış ve
„Kadınlar Biz Henüz Kaybetmedik“ projesiyle onların bu
hikayelerini kitaplarla, sergilerle, yaptığı sunumlarla dünyanın
başka kösesindeki insanlarla buluşturmuş buluşturmaya da devam
ediyor, hikayelerin sahiplerinin çoğunun artık hayatta
olmadıklarını bilerek...
Aslında
hepimiz ne yaparsak yapalım kocaman bir tünelde uçsuz bucaksız
bir karanlığa doğru yol alıyoruz, kimimiz ışığı ararcasına
olduğumuz yerde çırpınırken, kimimiz hiç kimseye değmemek için
sessiz sedasız yaşıyor, kimimizse Issa gibi, bu dünyadan geçmiş
diğer kahramanlar gibi, belki de en büyük bedeli kendilerinin
ödeyeceğini bilerek, tüm sessizliğe inat, adete karanlığı
yırtarcasına avazı çıktığı kadar bağırıyor: haksızlığa,
savaşa, eşitsizliğe...; ışık oluyor: karanlığa, hayata,
insanlığa... İşte! Sırf bu yüzden, sessizliğinle karanlığın
içinde daha da karanlık olmamak için, geç olmadan, Tünelin
Sonunda Işık Yoksa Tünelin Başındaki Işık Sen Ol!!
Not:
- Issa Touma`nın fikirlerinin yer aldığı ve „Kadınlar Biz
Henüz Kaybetmedik“ isimli projesinde ismi geçen kişilerin
hikayeleri bir sonraki yazımda yer
alacak...
-
Fotograflar ve daha detayli bilgi icin :
https://www.lensculture.com/articles/issa-touma-women-we-have-not-lost-yet#slide-3